หน้าจอสัมผัส: แตะกับแตะค้าง

อันนี้เน้นการประยุกต์และธรรมชาติการใช้งานการแตะกับแตะค้างบนหน้าจอของ app บน iOS ชื่อ Wikipanion ไม่ได้ค่าโฆษณานะ แต่ใช้อยู่ :-P

Wikipanion เป็นโปรแกรมอ่าน วิกิพีเดีย มีความสามารถหลายอย่าง เรื่องทำไมต้องใช้ app อ่านวิกินั้นไม่ใช่ประเด็นหลัก :-P แต่สิ่งที่น่าสนใจคือตัว app เองมีการประยุกต์การแตะกับการแตะค้างไว้อย่างน่าสนใจ

ถ้าใครติดวิกิพีเดียก็พอจะนึกออกว่า เวลาเราอ่านบทความใดๆ ก็ตาม เราจะอยากอ่านบทความอื่นๆ ที่ถูกเชื่อมโยงเนื้อหาไว้ด้วย ยกตัวอย่างเช่น ผมอ่านบทความวิกิเรื่อง Mars Science Laboratory แล้วก็อยากรู้ว่าจุดลงจอดของหุ่นมันอยู่ใน Gale Crater ซึ่งเป็นหลุมอุกาบาตบนดาวอังคารมันเป็นอย่างไร ในกรณีนี้ผมมีสองทางเลือกคือ

• คลิกที่ลิงก์ Gale Crater และเว็บเบราเซอร์ก็จะเปลี่ยนหน้าเว็บไปแสดงผลข้อมูลในหน้า Gale Crater
• ในกรณีเว็บเบราเซอร์รุ่นใหม่ๆ ผู้ใช้ก็จะมีทางเลือกในการเปิดลิงก์ Gale Crater ไว้ที่แท็บใหม่ หรือเว็บเบราเซอร์รุ่นเก่าๆ ที่ไม่รองรับการดูเว็บด้วยแท็บก็จะเปิดหน้าต่างใหม่ไว้ พออ่านหน้าหลักเสร็จก็สลับไปดูหน้าใหม่

แสดงการเปิดลิงก์ที่อยากอ่านในวิกิพีเดียไปยังแท็บใหม่ รอไว้อ่านทีหลัง

 สิ่งที่น่าสนใจใน Wikipanion คือการออกแบบระบบคิวเพื่อรองรับพฤติกรรมการใช้งานนี้ โดยใช้การแตะและการแตะค้าง ในโปรแกรมรุ่นก่อนๆ ไม่แน่ใจว่ารุ่นไหน โปรแกรมออกแบบไว้ว่า

• แตะลิงก์เพื่อไปยังเนื้อหานั้น
• แตะลิงก์ค้างเพื่อเก็บลิงก์นั้นเข้าคิว

ซึ่งก็ใช้งานได้ดี แต่เมื่อเร็วๆ นี้ ไม่แน่ใจว่าเมื่อไรเหมือนกัน โปรแกรมได้ปรับรุ่นและเปลี่ยนการปฏิสัมพันธ์ระหว่างการเก็บเนื้อหาเข้าคิวและการเปลี่ยนหน้าเนื้อหาเป็น

• แตะลิงก์เพื่อเก็บลิงก์นั้นเข้าคิว
• แตะลิงก์ค้างเพื่อไปยังเนื้อหานั้น

แตะลิงก์ Gale Crater เพื่อเก็บเข้าคิว

แตะค้างลิงก์ Gale Crater เพื่อไปยังเนื้อหาทันที

สิ่งที่น่าสนใจคือทำไม Wikipanion ถึงเลือกที่จะเปลี่ยนพฤติกรรมของผู้ใช้?

คำตอบที่เป็นไปได้คือ พฤติกรรมการใช้งานของผู้ใช้ที่ท่องเว็บบนอุปกรณ์ที่ใช้งาน Mobile Safari มักจะแตะที่ลิงก์ไปเพื่อไปยังหน้าต่างๆ ในทันที และแตะค้างเพื่อเปิดตัวเลือกเพิ่มเติมเช่น เปิดลิงก์ในแท็บใหม่ ทีหลัง

ดังนั้นผู้ใช้จึงเรียนรู้ว่าการแตะเป็นการเปลี่ยนหน้าเนื้อหา ใน Wikipanion พฤติกรรมการอ่านที่ Wikipanion คิดว่าควรจะเป็น คือการอ่านไปเรื่อยๆ อยากอ่านเนื้อหาไหนต่อก็เก็บไว้ในคิวแล้วไปอ่านต่อในคิวเอา ซึ่งถ้ามองในกรณีนี้ก็อาจจะเป็นการรบกวนการเรียนรู้ของผู้ใช้ ซึ่งสำหรับผู้ใช้เดิมอย่างผมก็จะหงุดหงิดเล็กน้อยในครั้งแรก แต่พอลองใช้แล้วก็พบว่ามันสอดคล้องกับพฤติกรรมการอ่านวิกิ อย่างที่ควรจะเป็นมากขึ้น

หากจะโต้วาทีเรื่องนี้ก็อาจจะต้องย้อนไปว่า พฤติกรรมการอ่านวิกิพีเดียควรจะเป็นแบบไหนถึงจะได้ความรู้สูงสุด อ่านให้จบเป็นชิ้นๆ หรืออ่านกระโดดไปกระโดดมา?